به نقل از «آنا»

مهم‌ترین پیام عملیات وعده صادق

تاریخ انتشار: ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۴۸۲۱۹

خبرگزاری علم و فناوری آنا-*علیرضا رضایی؛ آنچه در ادبیات تئوریک روابط بین‌الملل حائز اهمیت بوده آن است که خودیاری (self-help) از کلیدی‌ترین مفاهیم محوری در کنش و واکنش‌های بین‌المللی است. دولت‌ها نباید امنیت خود را به دیگر بازیگران وابسته کنند؛ چراکه پیروی دولت‌ها از منافع ملی‌شان در نهایت هرگونه وابستگی متقابل امنیتی را با شکست روبه‌رو خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در دفاع مشروع اخیر (عملیات وعده صادق) که وفق ماده ۵۱ منشور ملل متحد حادث شد، جمهوری اسلامی ایران خاک اسرائیل را برای نخستین بار به‌صورت مستقیم مورد هدف قرار داد. با رویکردی قیاسی می‌توان این رویداد را از چند سطح مختلف این‌گونه تحلیل کرد که:

در سطح کلان؛ نظام بین‌الملل کنونی شاهد تغییر و گذر در ساختار نظام بین‌الملل از نظام تک‌قطبی به چندقطبی هستیم. در این فرایند دولت‌ها تلاش می‌کنند تا جایگاه خود را در ساختار جدید بر مبنای قدرت خود مشخص کنند. ظهور دیگران (Raise of the others) در برابر هژمونی ایالات‌متحده آمریکا سبب ایجاد دغدغه چگونگی حفظ جایگاه برتر در عرصه نظام بین‌الملل در اندیشکده‌ها و حکمرانان این کشور شده است. از این‌روست که جنوب شرق آسیا و چین در سیاست خارجی ایالات‌متحده آمریکا جهت مهار چین بر غرب آسیا (خاورمیانه) اولویت پیدا کرده است.

روسیه دیگر قدرت در حال ظهور با حس نوستالژیک ابرقدرتی در نظام بین‌الملل جنگ سرد هم در باتلاق جنگ اوکراین گرفتار آمده؛ بنابراین خلأ قدرت (Vacuum of power) ناشی از عدم حضور قدرت هژمون در غرب آسیا زمینه را برای هژمونیک گرایی منطقه‌ای بازیگران اصلی منطقه فراهم کرده این مهم خود منشأ برخی از تنش‌ها و درگیری‌های موجود در منطقه است؛ چراکه پس از هر خلأ قدرتی دولت‌ها تلاش می‌کنند که با حضور و نمایش قدرت خود، آن خلأ قدرت را پر کنند.

از همین نکته به سطح تحلیل میانه که همان سطح منطقه‌ای است، می‌رسیم. نکته حائز اهمیت در این سطح تحلیل این بوده که زیرسیستم‌های نظام بین‌الملل به‌ویژه سطوح منطقه‌ای هم متأثر از سطح کلان نظام بین‌الملل‌اند و فرایند مجزایی را طی نمی‌کنند. از این‌رو در منطقه غرب آسیا هم، دولت‌ها درصددند تا جایگاه خود را در ژئوپولتیک جدید منطقه در نظام بین‌الملل پسا تک‌قطبی مشخص کنند.

ایران در رویداد اخیر این پیام را به افکار عمومی جهانیان مخابره کرد که در صورت لزوم بدون کمک محور مقاومت یا آنچه آنها نیرو‌های نیابتی می‌نامند، می‌تواند راساً وارد رویاروی مستقیم با اسرائیل شود و هزینه‌های زیادی را هم به طرف مقابل تحمیل کند

در این فرایند مهم، برخلاف رویکرد‌های لیبرالیستی، همه عناصر قدرت، به‌ویژه قدرت نظامی از مهم‌ترین شاخصه‌های اختصاص جایگاه است. جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های اقتصادی، تکنولوژیک، مالی و ... در دهه‌های اخیر، به‌ویژه از اویل دهه ۸۰ شمسی به بعد دستاورد‌های بسیار بزرگی در عرصه قدرت نظامی به‌ویژه در حوزه موشکی و پهبادی داشته است. بخشی از این قابلیت‌های نظامی در اتفاق اخیر بروز و ظهور پیدا کرد. نکته این بوده که به اذعان بسیاری از اندیشمندان و استراتژسیت‌های نظامی؛ موشک‌ها و پهباد‌های بکار رفته در این حمله، نسل نهایی دارایی‌های تسلیحاتی ایران نبودند.

هوشمندی حرکت نظامی ایران در این حمله این بود که از طریق تنوع مکان‌های مورد هدف و تسلیحات مورد استفاده اکثر فناوری‌های ضدموشکی و پدافندی اسرائیل در منطقه را شناسایی کند؛ بنابراین در همین راستا نقشه سیستم دفاع موشکی اسرائیل (گنبد آهنین، فلاخن داوود، سامانه ضدموشکی ختس یا پیکان و...) و مکان‌هایی که ایالات‌متحده آمریکا در اردن و خلیج‌فارس دارد، کاملاً شناسایی کند. ضمن آنکه ظرفیت محدود گنبد آهنین با ورود ۱۰ تا ۱۵ موشک به خاک اسرائیل مشخص شد.

اهمیت این موضوع این است که مطمئناً با به‌کارگیری حجم بالاتری از تجهیزات، این سامانه‌های پدافندی کارآمدی کامل خود را از دست خواهند داد. این حمله قدرت بالای بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران را در برابر پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های نظامی روز دنیا، به رخ کشید و آزمونی برای صنایع نظامی ایران بود. نوع واکنش کشور‌های منطقه هم در جای خود معنادار بود از همراهی کامل اردن با اسرائیل تا بی‌طرفی و واکنش خنثی عربستان سعودی.

آسف رونل روزنامه‌نگار شهیر اسرائیلی ازهاآرتص در تحلیل این حمله دو نکته را مطرح می‌کند که قابل تأمل است: نخست آنکه؛ آنها (ایران) از ارتش ما نمی‌ترسند و تحت تأثیر هشدار‌های جو بایدن قرار نگرفتند. دوم آنکه ما برای دفاع در برابر چنین حملاتی کاملاً به حمایت خارجی وابسته هستیم. از این نکته دوم آقای رونل می‌خواهم وارد سطح خرد (ملی) در تحلیل این رویداد شوم.

به نظرم همان‌گونه که در نکته دوم آقای رونل بیان شده، وابستگی امنیتی پدیده‌ای مذموم و خودیاری قابل ستایش است و شاید بتوان گفت که مهم‌ترین پیام این دفاع مشروع به کشور‌های منطقه این بود که این پیشرفت‌ها در صنایع نظامی جمهوری اسلامی ایران در سایه تحریم‌های بیشمار، اراده و توان ایران و ایرانی و شعار ما می‌توانیم را می‌رساند.

جمهوری اسلامی ایران در این رویداد این پیام را به افکار عمومی جهانیان مخابره کرد که در صورت لزوم بدون کمک محور مقاومت یا آنچه آنها نیرو‌های نیابتی می‌نامند، می‌تواند راساً وارد رویاروی مستقیم با اسرائیل شود و هزینه‌های زیادی را هم به طرف مقابل تحمیل کند. رام‌آمیناخ مشاور مالی سابق رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل هزینه دفاع کشور را در این رویداد ۱.۳۵۰ میلیارد دلار برآورد کرد. این هزینه با توجه به شرایط جنگی اسرائیل در غزه و هزینه‌های مرتبط در کنار تعطیلی بخش مهمی از اقتصاد اسرائیل (صنعت توریسم) ضربه عظیمی به اقتصاد اسرائیل وارد کرد.

در مجموع؛ در این عملیات که از قبل به طرف مقابل -که قدرتی با ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای بوده، ساعت دقیقه حمله هم اعلام شده بود، این نکته را به گوش کشور‌های منطقه و قدرت‌های بزرگ می‌رساند که وابستگی امنیتی به سایر دولت‌ها (رابطه حامی-پیرو) هر چند ممکن است در کوتاه‌مدت امنیت سازی و یا ایجاد بازدارندگی کند؛ اما در بلندمدت تأمین‌کننده امنیت دولت‌ها نیست؛ بنابراین بازدارندگی مبتنی بر خودیاری بر بازدارندگی مبتنی بر وابستگی امنیتی برتری دارد.

نکته مهم و نهایی دیگر در این حمله گوشزد کردن این نکته است که در معادلات جدید بین‌المللی و منطقه‌ای ناگزیر از پذیرش قدرت بازی‌سازی جمهوری اسلامی ایران هستید. جمهوری اسلامی ایران بجای یک تماشاگر یا بازیگر، در قامت یک قدرت بازی‌ساز در بخشی از نظام بین‌الملل جدید ایفای نقش خواهد کرد.

* دانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: عملیات وعده صادق رژیم صهیونیستی در مسیر فروپاشی عملیات سپاه علیه اسرائیل علیرضا رضایی جمهوری اسلامی ایران نظام بین الملل منطقه ای دولت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۴۸۲۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

الدفاعی: وعده صادق، پایان‌بخش توهم ارتش شکست‌ناپذیر اسرائیل

علی الدفاعی، عضو دفتر سیاسی و سخنگوی مجلس اعلای عراق در گفتگو با تسنیم ضمن تمجید از عملیات وعده صادق ایران به رژیم صهیونیستی اظهار داشت این عملیات سبب تقویت هر چه بیشتر جایگاه ایران و محور مقاومت در معادلات جهانی خواهد شد. - اخبار بین الملل -

به گزارش سایت عربی خبرگزاری تسنیم، «علی الدفّاعی»، عضو دفتر سیاسی و سخنگوی مجلس اعلای عراق در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری تسنیم، به تشریح  دیدگاه خود در مورد مهم ترین تحولات جاری در منطقه غرب آسیا از جمله پاسخ ایران به تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی عملکرد دولت محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق و دیدارهای اخیر وی با جو بایدن و رجب طیب اردوغان، روسای جمهور آمریکا و ترکیه پرداخته است. 

الدفاعی در پاسخ به سوالی پیرامون رویکرد دولت کنونی عراق به ریاست السودانی، نخست وزیر عراق در قیاس با کابینه های پیشین اظهار داشت: اولویت‌های دولت آقای سودانی که در برنامه دولت نیز اعلام شد و مجلس نمایندگان نیز به آن رای داد، این بود که بیشتر تلاش‌های دولت، معطوف به حل مشکلات داخلی این کشور باشد که مهم‌ترین آن بهبود وضعیت معیشتی به‌ویژه برای طبقات فقیر مردم بود.

وی در ادامه افزود: مسئله رفاه اجتماعی به دلیل افزایش جعمیت فقرا و نیازمندان به ویژه زنان بیوه، زنان مطلقه و سالمندان مورد توجه آشکار دولت کنونی عراق قرار گرفته است. علاوه بر این پرونده هایی همچون بهداشت و سلامت که در دولت های قبلی عراق مغفول مانده بود، بار دیگر اهمیت پیدا کرده است. بازسازی بیمارستان ها، بهبود خدمات پزشکی و بهینه سازی وضع پرسنل بهداشت و سلامت و تدارک تجهیزات لازم و همچنین توسعه امکانات درمان برای موارد بحرانی و ... از مواردی است که این دولت به آن توجه دارد. 

عضو دفتر سیاسی مجلس اعلای عراق پیشبرد امر خدمات رسانی به شهروندان عراقی از جمله تسهیل خدمات عمرانی و دولت الکترونیک را نیز از جمله دیگر اهداف مدنظر کابینه محمد شیاع السودانی دانست و گفت: در روند طرح های عمرانی و بازسازی ها نیز پیشرفت چشمگیری را شاهد هستیم که این  مسئله مورد توجه دولت قرار گرفته و بغداد را به عنوان پایتخت، به کانون اصلی پروژه های احداث پل ها و تونل ها، آسفالت خیابان ها و ساخت جاده های جدید و توسعه زیرساخت های حمل و نقل عمومی تبدیل کرده است.

السودانی در نهایت اظهار داشت حجم انبوه پروژه های عمرانی و خدمت رسانی به مردم عراق در داخل که با توفیقات زیادی نیز همراه بوده، سبب شده تا  از تمرکز کابینه وی بر مسائل مرتبط با سیاست خارجی کاسته شود. فلذا در مقایسه با مسائل داخلی، در بخش سیاست خارجی تلاش کمتری صورت گرفته است.

علی الدفاعی در پاسخ به سوالی پیرامون چالش های پیش روی دولت السودانی در سطح منطقه ای و بین المللی نیز اظهار داشت: در حوزه سیاست خارجی، به ویژه در دو سطح منطقه ای و بین المللی، منطقه درگیر دو جنگ ماهوی است: نخست، جنگ اوکراین که نفوذ غرب و آمریکا را تحت تأثیر قرار داد؛ و دیگری نبرد غزه است که در آستانه شعله ور کردن کل منطقه و ورود به یک جنگ گسترده است. این جنگ به دلیل تجاوزات وحشیانه صهیونیست ها که منجر به نسل کشی مردم فلسطین به ویژه کودکان شده، یک بحران انسانی واقعی ایجاد کرده و قربانیان آن در مدت شش ماه از 33 هزار شهید فراتر رفته است.

وی افزود: در همین راستا تاکید بر همکاری مشترک با کشورهای منطقه با هدف پایان دادن به بحران غزه از اهمیت بالایی برای دولت السودانی برخوردار است. تحکیم روابط با کشورهای همسایه به ویژه جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و پادشاهی عربستان سعودی با تأکید بر منافع مشترک، نقطه مثبتی در مواضع دولت آقای سودانی است و در مقابل هرگونه اقدامی که بر اصل روابط تاریخی و برادرانه این کشورها با یکدیگر تأثیر منفی بگذارد، از سوی دولت عراق نیز مردود است.

الدفاعی سپس اضافه کرد: موضع عراق همواره بر این اصل استوار بوده است که هرگونه تجاوز به کشورهای همسایه و امنیت آنها را رد کند.

السودانی: موشک‌های ایرانی از خاک عراق شلیک نشده است

 

عضو دفتر سیاسی و سخنگوی مجلس اعلای عراق در تشریح مواضع این جریان در قبال رایزنی های دولت السودانی با مقامات آمریکایی و ترک اظهار داشت: سفر سودانی به آمریکا، سفر مهمی بود و عراق به وضوح بر مواضع خود در مناسبات با آمریکا تاکید کرد که هیچ توجیهی برای ادامه حضور نیروهای نظامی ائتلاف بین المللی در عراق وجود ندارد چراکه نیروهای قهرمان عراقی اکنون قادر به حفظ امنیت، کنترل مرزها و حفاظت از ثبات در سرتاسر کشور و منطقه هستند.

الدفاعی با اشاره به چشم انداز پیش روی عراق پس از تحمل سالها جنگ، اشغال و مبارزه با تروریسم گفت: ما شاهد گذار به مرحله جدیدی در زمینه بازسازی زیرساخت های عمرانی، نفت و توسعه اقتصادی هستیم. کمیته های فنی مشترک برای تعیین سازوکارها و چارچوب های زمانی خروج نیروهای خارجی و بستن این پرونده شروع به کار کرده اند. آقای السودانی نیز در دیدار با بایدن، رئیس جمهور آمریکا، موضع عراق را با شجاعت بیان و در مقام یک دولتمرد کشوری که احترام به حاکمیت کشورش اجتناب ناپذیر است، رفتار کرد.

 

کارنامه سفر نخست‌وزیر عراق به آمریکا؛ موفق یا ناکام؟نگاهی به توافق‌های جدید بین ترکیه و عراق

 

الدفاعی در تشریح دیدگاه مجلس اعلا در قبال سفر اخیر اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به کشورش نیز گفت:  مسائل بین دو کشور در زمینه‌های امنیتی، اقتصادی، آب و ... بسیار مهم است. ابتکار عمل در پیشبرد طرح «جاده توسعه»  دلیل مهمی برای حل و فصل بسیاری از اختلافات، نزدیک کردن دیدگاه ها، همکاری برای حفظ ثبات است که می تواند زمینه ساز پایان بخشیدن به پرونده تجاوز نظامی (ترکیه به خاک عراق) که ناقض حاکمیت است و امضای چندین معاهدات به نفع دو کشور باشد.

ما انتظار داریم که با عزمی راسخ و قوی، رو به جلو حرکت کنیم و در این بین ضروری است که ترکیه بداند به عراق نیاز دارد و این مستلزم آن است که همه مقدمات را برای تداوم توافقات فراهم کند.

سخنگوی مجلس اعلای عراق در بخش پایانی این گفتگو در تشریح مواضع خود پیرامون پاسخ قاطعانه ایران به تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی در خلال عملیات وعده صادق نیز گفت: واکنش ایران، پاسخی قوی، شجاعانه و خردمندانه بود. جمهوری اسلامی گام‌هایی رو به جلو برداشت و توهم ارتش شکست‌ناپذیر اسرائیل، قدرت دفاعی و گنبد آهنین را از بین برد و حتی ضعف متحدان رژیم صهیونیستی را به جهانیان نشان داد که ایران همواره مقتدر، در زمان اتخاذِ تصمیماتِ سرنوشت ساز، شجاعانه عمل می کند، حتی اگر تنها باشد. تا زمانی که حق با او باشد، با یاری رساندن به مستضعفین، پیروز می شود و از حاکمیت خودش محافظت می کند.

الدفاعی تاکید کرد معتقدیم، پس از پاسخ ایران، معادلات حاکم بر جهان تغییر کرده است. انتظار می رود قدرت تاثیرگذاری جمهوری اسلامی و همه کشورهای عضو محور مقاومت قوی‌تر خواهد شد. ایران ثابت کرده است که مخالف هرگونه سلطه گری، مداخله و تهاجم خارجی است. است.

 

انتهای پیام/